امریکا و طالبان اعلام کردند که به توافق نهایی رسیده اند و تا قبل از پایان ماه جاری میلادی آنرا امضا می کنند. پیش از این نیز اعلام شد که امریکا و طالبان در مورد کاهش خشونتها به مدت هفت روز به توافق رسیده اند و این می تواند پیش زمینه ای برای امضای توافق اصلی باشد.

امریکا و طالبان اعلام کردند که به توافق نهایی رسیده اند و تا قبل از پایان ماه جاری میلادی آنرا امضا می کنند. به گزارش خبرگزاری اسپونتیک روسیه ، سهیل شاهین سخنگوی بخش سیاسی طالبان در دوحه قطر اعلام کرد که مذاکرات این گروه با امریکا پایان یافته و سند نهایی و ضمایم آن به زودی امضا خواهد شد(1) پیش از این نیز اعلام شد که امریکا و طالبان در مورد کاهش خشونتها به مدت هفت روز به توافق رسیده اند و این می تواند پیش زمینه ای برای امضای توافق اصلی باشد. به گزارش یورو نیوز محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان در سفر اخیر خود به مونیخ برای شرکت در کنفرانس امنیتی اعلام کرد که این توافق مشروط است.(2) اگر چه هنوز این شروط اعلام نشده است اما گفته می شود پذیرش جامعه متکثر افغان از سوی طالبان ،توقف کامل خشونت های خونین و آغاز گفتگوهای بین الافغانی از جمله مسایلی هستند که طالبان با آنها موافقت کرده و متقابلا امریکا نیز پذیرفته است ضمن خارج کردن بخشی از نیروهای خود، عملیات نظامیش را در افغانستان متوقف کند.

اهداف امریکا از توافق با طالبان

دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا می کوشد از توافق با طالبان به عنوان تنها دستاورد سیاست خارجی خود در انتخابات ریاست جمهوری 2020 استفاده کند.به همین دلیل، تیم سیاست خارجی و امنیتی خود را برای جمع بندی تحولات افغانستان و توافق با طالبان بسیج کرده است. دونالد ترامپ در شعارهای انتخاباتی خود در سال 2016 وعده داده بود نیروهای نظامی امریکا را از افغانستان خارج می کند و اکنون می کوشد با عملی کردن آن، نظر رای دهندگان را به خود جلب کند. همچنین امریکا امیدوار است که بتواند با خروج خود هزینه امنیتی رقبای خود را مصروف افغانستان کند.

اهداف طالبان از توافق با امریکا

آنگونه که برخی گروههای انشعابی از طالبان افغانستان می گویند طالبانی که با امریکا در حال گفتگو است طالبان تحت حمایت و مدیریت پاکستان است و این گروه سیاستها و خواسته های اسلام آباد را در برابر امریکا نمایندگی می کند.(3) بنابراین اراده پاکستان بر وارد کردن طالبان به ساختار قدرت در افغانستان وکاستن از فشارهای امریکا بر اسلام آباد است .به همین دلیل پیش از آنکه طالبان از موافقت با کاهش خشونتها خبر دهد شاه محمود قریشی وزیر امور خارجه پاکستان از موافقت طالبان با کاهش خشونتها خبر داده بود. این موضوع از چند جهت برای طالبان و پاکستان با اهمیت است :

اول، آنکه پاکستان تحت فشارهای شدید امریکا برای همکاری در مورد توافق با طالبان قرار دارد .

دوم، آنکه فرسایشی شدن جنگ در افغانستان موقعیت طالبان را به دلیل ادامه حملات خونین در میان مردم افغانستان بخصوص پشتونها تضعیف می کند.

سوم، آنکه پاکستان نیز با حسابگری متوجه شده است که موقع توافق با دونالد ترامپ در مورد افغانستان فرا رسیده است تا با توجه به نیاز وی بتواند امتیازات لازم را بگیرد.

دولت افغانستان و گفتگوهای امریکا و طالبان

تاکنون دولت افغانستان گفتگوهای امریکا و طالبان را تایید نکرده و تنها بر گفتگوهای دولت افغانستان و این گروه و برقراری صلح در چهارچوب گفتگوهای بین الافغانی تاکید کرده است . دولت کابل حتی با کاهش خشونتها از سوی طالبان نیز موافق نبود اما تحت تاثیر فشارهای داخلی و واشنگتن اخیرا اعلام کرد که اگر کاهش خشونتها به برقراری آرامش در افغانستان کمک کند می تواند اقدامی مثبت باشد .با این حال محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان نیز در مورد پیامدهای توافق امریکا و طالبان نگران است. زیرا محتمل ترین شایعه تشکیل دولت موقت برای تشکیل کمیته ای برای گفتگو با طالبان تحت عنوان گفتگوی بین الافغانی و همچنین برگزاری انتخابات احتمالی آتی است .غنی نگران آن است که ریاست دولت موقت را در اختیار نداشته باشد و کلا از ساختاردولت آینده نیز حذف شود.

موقعیت احزاب و گروههای سیاسی داخلی در مورد روند توافق طالبان و امریکا

گروهها ، احزاب و شخصیتهای سیاسی و امنیتی در افغانستان بر گفتگوی بین الافغانی برای برقراری صلح در این کشور تاکید دارند و کاهش خشونتها در این مسیر را تایید می کنند. اگر چه خواسته های طالبان و احزاب سیاسی، قومی و مذهبی افغانستان از یکدیگر کاملا مشخص نیست اما محافل داخلی با انحصار گرایی طالبان به شدت مخالفند و بر فعالیت سیاسی آن به عنوان یک گروه تاکید دارند. مشروط بر آنکه مسایل و الزامات نظام سیاسی مبتنی بر دموکراسی را بپذیرد. این موضع گروههای سیاسی افغانستان مقاومت در برابر سیاستهای پاکستان برای تحمیل طالبان به ساختارهای سیاسی افغانستان است . همین مقاومت مردم و گروههای سیاسی افغانستان باعث شد تا امریکا نیز با گفتگوهای بین الافغانی با طالبان موافقت نماید .

ابهامات توافق امریکا با طالبان

اگر چه امریکا و طالبان اعلام کرده اند به توافق رسیده اند اما هنوز موضع طالبان در مورد تعداد نیروهای امریکایی مستقر در افغانستان شفاف بیان نشده است .این گروه همواره بر خروج کامل نیروهای امریکایی از افغانستان تاکید کرده است. اما امریکا اعلام کرده است که 8600 نیروی نظامی خود در افغانستان به بهانه هایی همچون آموزش و حمایت از نهادهای غربی حفظ می کند. این به معنای حفظ پایگاههای امریکا در افغانستان است .علاوه براین امریکا و طالبان در حالی براساس ضرورت و منافع خود توافق کرده اند که به هیچ عنوان به هم اعتماد ندارند و این توافق از ضمانت اجرایی نیز برخوردار نیست.به همین دلیل گفته می شود طالبان خواهان حضور نمایندگان حدود 20 کشور در مراسم امضای توافقنامه با امریکا به عنوان ناظران تضمین کننده توافق شده است. اما در امریکا توافق با طالبان از سوی برخی از سناتورها از جمله "لیندزی گراهام" اشتباه بزرگ امریکا تلقی شده چرا که به اعتقاد آنان، طالبان و پاکستان به هیچ عنوان قابل اعتماد نیستند. (4) شبکه امریکایی سی ان ان نیز اعلام کرد اگر طالبان توافقنامه را نقض کند عکس العمل امریکا "کشنده" خواهد بود . اما به ضمانت امریکا برای اجرای توافقنامه اشاره ای نکرد .یکی از ابهامات اساسی در مورد توافق طالبان با امریکا تایید آن از سوی همه گروههای منتسب به طالبان است. زیرا گروهی که با امریکا به توافق رسیده شورای کویته است و این در حالی است که بیش از بیست گروه شبه نظامی در افغانستان فعالند (5) و طالبان نیز در مورد توافق با طالبان به نظر می رسد یکدست نیستند.

نتیجه :برندگان و بازندگان توافق امریکا و طالبان

در هر حال، در هر توافقی میان امریکا و طالبان مردم و دولت افغانستان بازندگان آن هستند. زیرا کسانی پای میز مذاکرات به اصطلاح صلح افغانستان نشستند که استقلال و حاکمیت ملی این کشور را قبول ندارند و هیچ نماینده ای از دولت کابل را نیز در گفتگوهای خود نپذیرفتند.با توجه به لایه های پنهان توافق امریکا و طالبان همچنان آینده تحولات این کشور مبهم و سراسر سوالات بدون پاسخ است.وضعیتی که به نظر می رسد انتخابات ریاست جمهوری ششم مهرماه نیز قربانی آن شود.به همین دلیل ژنرال عبدالرشید دوستم معاون اول رئیس جمهوری افغانستان هشدار داده است درصورت اعلام نتایج تقلبی انتخابات ،مخالفان دولت موازی تشکیل خواهند داد که می تواند بیش از پیش به پیچیده تر شدن اوضاع افغانستان بیانجامد.بعد از امریکا و طالبان، پاکستان برنده توافق دو طرف تلقی می شود که با مدیریت تحولات و مذاکرات امریکا و طالبان، تلاش دارد اوضاع آتی افغانستان را مطابق با خواست و اهداف خود مهره چینی کند. به همین دلیل مذاکرات بین الافغانی و موضع احزاب و گروههای سیاسی ،قومی و مذهبی افغانستان برای تفاهم با طالبان بسیار تعیین کننده است. بدون تردید اتحاد ، همبستگی و اتفاق نظر واحد میان همه شخصیتهای سیاسی ،مذهبی و نظامی افغانستان می تواند مانع از تحمیل هرگونه خواسته ای از طرف امریکا و یا طالبان به آنان در مذاکرات بین الافغانی شود .

منبع:

1-af.sputniknews.com/afghan/20200

2-https://farsieuronews.co/20220/02/15

3-www.google.com/amp/s/af. sputnik

4-www.avapress.com/fa/news/19008

5-https://ana.ir/fa/news/34/320897

مطالعات افغانستان

لینک مطلب: https://www.ansarpress.com/farsi/14098

*	نـامـ و نـامـ خـانوادگی
*	نظر شما
چهار عدد تصوير را عينا در زير بنويسيد.
*

	آینده تاریک یا روشن؛ در انتظار اقتصاد افغانستان
	آیا امریکا جنگ اوکراین را به طرف جنگ جهانی سوم هدایت می‌کند؟
	آیا امریکا خواستار حذف قطر از میانجیگری است؟
	پرونده احیای برجام روی میز بایدن
	آیا حمله اسرائیل به ایران؛ پایان ماجراجویی است؟
	ایران و اسرائیل را از جنگ بزرگ دور کنید
	پرجمعیت‌ترین کشور دنیا در آستانه برگزاری طولانی‌ترین انتخابات
	معیارهای دوگانه امریکا؛ از حمایت اوکراین تا سکوت در غزه
	رسانه‌های اسرائیلی از خیانت اردن به جهان اسلام شگفت زده شدند
	نیویارک تایمز:ایران بطور مستقیم با امریکا درگیر نمی شود
	کمبود نیروی جنگی در ناتو برای مقابله با روسیه
	آیا روابط ترکیه و رژیم اسراییل متوقف شد؟
	تغییر جغرافیای جنگ در خاورمیانه؛ آیا نتانیاهو موفق شد؟
	جنگ خونین و ویرانگر غزه وارد ششمین ماه شد
	توافقنامه ترامپ امریکا را مجبور به خروج از افغانستان کرد
	وضعیت غزه نشانگر بربریت ذاتی سرمایه‌داری جهانی است
	آیا واقعاٌ ترامپ مصمم به خروج از ناتو است؟
	روسیه در موضع برتر قرار دارد، پوتین به کم قانع نیست
	آیا اروپا آمادگی ریاست جمهوری مجدد ترامپ را دارد؟
	دیدار های بلینکن با سران کشورهای عرب زمینه ساز صلح در غزه می شود؟
	کشور های غربی برای اعمال تحریم بر ایران اختلاف دارند
	چین، بدون روسیه مذاکرات صلح اوکراین را تحریم می‌کنیم
	آمادگی روسیه برای جنگ با ناتو
	آیا امریکا توان منزوی کردن حکومت طالبان را ندارد؟
	ضرورت بازتعریف روابط ایران و پاکستان در دولت جدید